تحریریه 
پرداخت پولِ کمتر در لحظه، برای به دست آوردن چیزی که می‌خواهید، پیشنهادی است که رد کردنش دشوار است. آنقدر جذاب که طبق نظرسنجی «پی‌پل» (PayPal)، نیمی از خریداران در ایالات متحده قصد دارند برای خریدهای تعطیلات امسال از خدمات موسوم به «الان بخر، بعدا پرداخت کن» یا همان BNPL استفاده کنند. همین نظرسنجی نشان می‌دهد که یک‌چهارم از نسل هزاره (Millennials) و نسل زد (Gen Z) به‌طور منظم از گزینه‌های پرداخت شرکت‌هایی مانند «افیرم» (Affirm) و «کلارنا» (Klarna) استفاده می‌کنند.
این‌ها همان جوانانی هستند که برای یافتن شغل با مشکل مواجه‌اند، با بازپرداخت وام‌های دانشجویی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و با افزایش قیمت مواد غذایی درگیرند. شاید به همین دلیل بود که وقتی «دُر‌دش» (DoorDash) اوایل امسال همکاری خود را با کلارنا اعلام کرد، فضا بسیار تیره و تار به نظر رسید؛ دورانی که در آن مردم برای پرداخت هزینه غذای بیرون‌بر خود وام می‌گیرند.
از کالای لوکس تا وام برای پیتزا
در حالی که مقرون‌به‌صرفه بودن کالاها به مساله اصلی سیاست آمریکا تبدیل شده، فصل خرید تعطیلات امسال متفاوت به نظر می‌رسد. همه چیز گران‌تر شده، اما با ارایه گزینه‌های BNPL توسط همه بازیگران، از استارتاپ‌های فین‌تک گرفته تا بانک‌های بزرگ، تأمین مالی خریدهایی که در حالت عادی توان پرداختش را ندارید، آسان‌تر از همیشه شده است.
در همین حال، دولت ترامپ برخی از موانع و مقررات نظارتی را از این صنعت وام‌دهی سایه حذف کرده است و مصرف‌کنندگان را در برابر هزینه‌های غیرمنتظره و بدهی‌های بی‌پایان آسیب‌پذیرتر کرده است. برخی حتی هشدار می‌دهند که این وضعیت ناپایدار، شباهت نگران‌کننده‌ای به روزهای اولیه بحران وام‌های مسکن بی‌پشتوانه (Subprime) دارد که منجر به رکود بزرگ اقتصادی شد.
«نادین شابریر» (Nadine Chabrier)، مشاور ارشد سیاست‌گذاری در مرکز وام‌دهی مسئولانه (Center for Responsible Lending)، می‌گوید: «وام‌دهندگان BNPL در حال حاضر ملزم نیستند بررسی کنند که آیا مصرف‌کنندگان توانایی بازپرداخت وام‌های خود را دارند یا خیر. هیچ نظارتی روی وام‌گیرندگانی که همزمان چندین وام BNPL می‌گیرند وجود ندارد، که این موضوع ممکن است به بدهی بیش از حد منجر شود.»
گرداب بدهی و نرخ‌های بهره پنهان
در روزهای اولیه این صنعت، گزینه پرداخت اقساطی بیشتر برای کالاهای لوکس دیده می‌شد. استارتاپ‌های فین‌تک با حمایت سرمایه‌گذاران خطرپذیر پیشتاز بودند. همه‌گیری کرونا به این صنعت شتاب داد و طبق گزارش اداره حمایت مالی از مصرف‌کننده (CFPB)، مبلغ وام‌های گرفته شده از ۱۶.۸ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹ به ۱۸۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ رسید.
مشکل بزرگ اینجاست که وام‌دهندگان معمولاً بررسی نمی‌کنند که آیا شما توان مالی دریافت وام را دارید یا خیر. این عوامل توضیح می‌دهند که چرا تأخیر در بازپرداخت‌ها تا این حد رایج شده است. طبق نظرسنجی «لندینگ تری» (Lending Tree)، بیش از ۴۰ درصد از کاربران BNPL می‌گویند در سال گذشته پرداخت دیرهنگام داشته‌اند.
نکته مهم دیگر این است که همه این وام‌ها بدون بهره نیستند. هر دو شرکت افیرم و کلارنا می‌گویند نرخ بهره آن‌ها می‌تواند تا ۳۶ درصد افزایش یابد. اگرچه این نرخ کمتر از وام‌های فوری با بهره‌های نجومی است، اما بسیار بالاتر از صفر است.
تا همین اواخر، اکثر وام‌های BNPL به آژانس‌های اعتبارسنجی گزارش نمی‌شدند. دولت بایدن سعی کرد با صدور قانونی، وام‌دهندگان BNPL را ملزم به رعایت استانداردهای کارت‌های اعتباری کند، اما دولت ترامپ اوایل امسال این قانون را لغو کرد.
اکنون حجم عظیم بدهی مصرف‌کنندگان به یک محصول مالی مستقل تبدیل شده است. شرکت «الیوت اینوستمنت منیجمنت» (Elliott Investment Management) به تازگی معامله‌ای برای خرید ۶.۵ میلیارد دلار از بدهی‌های کلارنا انجام داده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که مهندسی مالی روی بدهی‌های پرریسک مصرف‌کنندگان و فروش آن به سرمایه‌گذاران، یادآور بحران مالی سال ۲۰۰۸ است. با شروع فصل خرید تعطیلات، توصیه می‌شود حتماً متن قراردادها را دقیق بخوانید؛ یا بهتر از آن، اصلاً الان نخرید که بعداً گرفتار پرداختش نشوید.
