تحریریه 
اکوسیستم استارتاپی هند، به عنوان سومین بازار بزرگ تحت حمایت سرمایههای خطرپذیر در جهان، سال ۲۰۲۵ را با رویکردی کاملا متفاوت از ایالات متحده سپری کرد. طبق دادههای موسسه «ترکسن» (Tracxn)، استارتاپهای هندی در این سال موفق به جذب حدود ۱۰.۵ تا ۱۱ میلیارد دلار سرمایه شدند. اگرچه این رقم نسبت به سال گذشته ۱۷ درصد کاهش یافته، اما نکته کلیدی در کاهش ۳۹ درصدی تعداد قراردادها نهفته است؛ موضوعی که نشان میدهد سرمایهگذاران اکنون با وسواس و دقت بسیار بیشتری چکهای خود را مینویسند.
«نیها سینگ» (Neha Singh)، از بنیانگذاران «ترکسن»، معتقد است که اکنون تمرکز اصلی بر استارتاپهای مراحل اولیه (Early-stage) است. او میگوید سرمایهگذاران به دنبال بنیانگذارانی هستند که بتوانند تناسب کالا با بازار، شفافیت در درآمدزایی و اقتصاد واحد (Unit Economics) قدرتمندی را در این فضای انقباضی به نمایش بگذارند.
تفاوت استراتژیک هند و آمریکا در حوزه هوش مصنوعی
یکی از بارزترین تفاوتهای هند با بازارهای جهانی در نحوه برخورد با پدیده هوش مصنوعی است. در حالی که در ایالات متحده بیش از ۱۲۱ میلیارد دلار سرمایه به سمت شرکتهای هوش مصنوعی سرازیر شد، استارتاپهای هندی در این حوزه تنها ۶۴۳ میلیون دلار جذب کردند.
«پریانک سواروپ» (Prayank Swaroop)، یکی از شرکای شرکت سرمایهگذاری «اکسل» (Accel)، در این باره میگوید: «ما هنوز در هند شرکتهایی نداریم که صرفا بر پایه مدلهای زبانی بزرگ (Foundational Models) سالانه ۱۰۰ میلیون دلار درآمد داشته باشند؛ اتفاقی که در سطح جهانی در حال رخ دادن است.» به گفته او، هند به جای رقابت در لایههای پرهزینه تولید مدل، بر روی هوش مصنوعی کاربردی و بخشهای زیرساختی متمرکز شده است که هزینه کمتر و بازدهی ملموستری دارند.
ظهور تولید پیشرفته و نقش پررنگ دولت
در سال ۲۰۲۵، بخش تولید پیشرفته (Advanced Manufacturing) و فناوریهای عمیق (Deep Tech) به مقاصد جذابتری برای سرمایهگذاران تبدیل شدند. تعداد استارتاپهای تولید پیشرفته در ۴ تا ۵ سال گذشته نزدیک به ۱۰ برابر شده است. «راهول تانجا» (Rahul Taneja)، شریک شرکت سرمایهگذاری «لایتاسپید» (Lightspeed)، معتقد است که تقاضای رو به رشد جمعیت شهری هند برای خدماتی مانند تجارت سریع (Quick Commerce) و خدمات در محل، مدلهای تجاری خاصی را شکل داده که با واقعیتهای محلی هند سازگارتر از مدلهای سیلیکونولی هستند.
نقش دولت هند نیز در این بلوغ غیرقابل انکار است. دهلی نو با معرفی یک صندوق ۱.۱۵ میلیارد دلاری و طرح ۱۲ میلیارد دلاری برای تحقیق و توسعه در حوزههایی مانند روباتیک، کوانتوم و انرژیهای پاک، ریسک سرمایهگذاری را برای بخش خصوصی کاهش داده است. این حمایتهای دولتی باعث شده تا شرکتهای بزرگی مثل «انویدیا» و «کوالکام ونچرز» (Qualcomm Ventures) نیز به عنوان مشاور یا سرمایهگذار وارد پروژههای عمیق فناوری هند شوند.
خروجیهای موفق و استقلال از سرمایه خارجی
یکی از بزرگترین دستاوردهای سال ۲۰۲۵ برای هند، وضعیت بازار خروجی بود. ۴۲ شرکت فناوری در این سال وارد بورس شدند که نشاندهنده رشد ۱۷ درصدی نسبت به سال قبل است. نکته جالب توجه اینجاست که بخش بزرگی از تقاضا برای این عرضههای اولیه از سوی سرمایهگذاران داخلی تامین شد. این موضوع نگرانیهای قدیمی درباره وابستگی شدید خروج استارتاپها به سرمایههای بیثبات خارجی را تا حد زیادی برطرف کرده است.
با این حال، چالشها همچنان پابرجا هستند. سرمایهگذاری در استارتاپهای تحت رهبری زنان با ۳ درصد کاهش به ۱ میلیارد دلار رسید و تعداد راندهای جذب سرمایه برای آنها ۴۰ درصد افت کرد. همچنین تعداد کل سرمایهگذاران فعال در هند با کاهشی ۵۳ درصدی از ۶۸۰۰ به ۳۱۷۰ مورد رسید که نشان از خروج سرمایهگذاران غیرحرفهای و باقی ماندن بازیگران جدی در بازار دارد.
