در روزهای ابتدایی جشن دیوالی، کوچههای تنگ و پر رفتوآمد «زاوری بازار» در بمبئی هند شاهد ازدحام جمعیتی بود که برای خرید طلا آمده بودند. اما بر خلاف سنت دیرینه، بیشتر خریداران بهجای گردنبند و النگو، سکه و شمش طلا میخواستند.
[دیوالی (Diwali) یا جشن چراغها، یکی از بزرگترین و مهمترین جشنهای مذهبی هند است که معمولا در ماه اکتبر یا نوامبر برگزار میشود. این جشن نماد پیروزی نور بر تاریکی و خیر بر شر است و مردم در آن خانههایشان را با چراغ، شمع و فانوس تزیین میکنند و به خرید طلا، پوشاک و هدایا میپردازند.]
به گفته «ماهاویر کوتاری»، عمدهفروش فلزات گرانبها در این بازار، تقاضا برای طلا در فصل امسال بیسابقه بوده است.
بر اساس دادههای «انجمن طلا و جواهر هند» (IBJA) و «شورای جواهرات داخلی هند» (GJC)، تنها در نخستین روز دیوالی یعنی ۱۹ اکتبر، بیش از ۴۰ تُن طلا در کشور فروخته شد. ارزش کل فروش در طول پنج روز جشن بین ۷۰۰ میلیارد تا یک تریلیون روپیه (۸ تا ۱۱ میلیارد دلار) برآورد میشود.
از زیورآلات تا دارایی سرمایهای
«سورندرا مهتا» (Surendra Mehta)، دبیرکل انجمن IBJA میگوید چند سال پیش تنها یک نفر از هر ده مشتری بهدنبال سکه یا شمش بود، اما اکنون الگوی خرید تغییر کرده است. طبق برآورد او، فروش زیورآلات نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است.
در مقابل، تقاضا برای خرید سکه و شمش رشد چشمگیری داشته که به گفته کارشناسان، ریشه در نگاه سرمایهگذاری مردم دارد.
امسال بهای طلا تا اواسط اکتبر حدود ۶۶ درصد رشد داشت و هرچند کمی کاهش یافت، اما هنوز ۵۵ درصد بالاتر از ابتدای سال است. پیشتر قیمت جهانی طلا از مرز ۴۰۰۰ دلار در هر اونس عبور کرده بود و تحلیلگران پیشبینی میکنند تا سال ۲۰۲۶ به ۵۰۰۰ دلار برسد.
نقش بانکهای مرکزی در افزایش قیمت طلا
افزایش تقاضا تنها به خریداران خرد محدود نیست. طبق گزارش «گلدمن ساکس» (Goldman Sachs)، بانکهای مرکزی بهویژه در کشورهای درحالتوسعه از سال ۲۰۲۲ سرعت خرید طلای خود را پنج برابر کردهاند؛ تحولی که پس از مسدود شدن ذخایر ارزی روسیه در پی حمله به اوکراین آغاز شد.
این روند، به گفته تحلیلگران، یک «تغییر ساختاری» در سیاستهای ذخیرهسازی جهانی محسوب میشود و انتظار نمیرود بهزودی متوقف شود.
در نتیجه، طلا برای بسیاری از سرمایهگذاران هندی نهتنها کالای مصرفی بلکه دارایی امن برای حفظ ارزش سرمایه در برابر کاهش ارزش روپیه و نوسانات بازار سهام شده است.
طلا در پرتفوی خانوارهای هندی
بر اساس گزارش «مورگان استنلی» (Morgan Stanley)، ارزش دارایی خانوارهای هند در قالب طلا حدود ۳.۸ تریلیون دلار، معادل ۸۸.۸ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است.
این رقم نشاندهنده نقش پررنگ طلا در اقتصاد خانوارهای هندی است؛ عاملی که به گفته کارشناسان، حتی با افزایش قیمت، جریان تقاضا را ثابت نگه داشته است.
سرمایهگذاری دیجیتال و رشد صندوقهای طلا
در کنار خرید فیزیکی، سرمایهگذاری در قالب صندوقهای ETF طلا و طلای دیجیتال نیز افزایش یافته است. بر اساس دادههای انجمن صندوقهای سرمایهگذاری هند، ورود سرمایه به ETFهای طلا در سپتامبر نسبت به سال قبل بیش از شش برابر رشد کرده و به ۸۳.۶۳ میلیارد روپیه رسیده است.
«موکش جیندال» (Mukesh Jindal)، شریک ارشد شرکت مدیریت سرمایه «آلفا کپیتال» (Alpha Capital) میگوید: «به مشتریان توصیه میکنیم بین ۵ تا ۱۰ درصد از سبد سرمایه خود را به طلا اختصاص دهند.» او معتقد است روند صعودی طلا ادامه خواهد داشت، زیرا بانکهای مرکزی جهان هنوز خریداران خالص این فلز هستند.
با این حال، سرمایهگذار معروف آمریکایی «ری دالیو» (Ray Dalio) پیشنهاد کرده تا سهم طلا در سبد سرمایهگذاری افراد تا ۱۵ درصد افزایش یابد.