موضوع فعالیت پلتفرمهای آنلاین در حوزه توزیع دارو، همچنان محل مناقشه است و فعالیت آنها در وضعیت تعلیق قرار دارد. رامین مقدم، مشاور و مدیر پروژه دارورسانی اینترنتی سازمان غذا و دارو، در گفتوگو با «خانومی بیزینس» میگوید: «حضور پلتفرمها در حوزه توزیع دارو و نه فروش، در صورتی پذیرفتنی است که فعالیت آنها در بستر داروخانههای مجاز، تحت نظارت مستمر و از طریق دادههای شفاف و قابل پیگیری انجام شود.»
او با اشاره به دستورالعمل سال ۱۳۹۷ تاکید میکند که فروش مکملهای سلامتمحور از نظر سازمان بلامانع است، به شرط آنکه از مسیر رسمی داروخانهها انجام شود.
مقدم تاکید میکند که سازمان غذا و دارو هیچگونه مخالفتی با حضور قانونمند و ضابطهمند پلتفرمها در حوزه توزیع دارو ندارد. به گفته او، «مساله اصلی پایبندی به چارچوبهای تعیینشده از سوی نهاد تنظیمگر و سیاستگذار کلان یعنی وزارت بهداشت است؛ چارچوبی که هنوز از سوی پلتفرمها مورد توجه کافی قرار نگرفته است.»
او ادامه میدهد: «پلتفرمها تاکنون تلاش کردهاند تا نقشآفرینی متفاوتی داشته باشند که با قوانین بالادستی و قانون برنامه هفتم توسعه سازگاری ندارد.»
منشا اصلی اختلاف چیست؟
بهگفته مدیر دارورسانی اینترنتی سازمان غذا و دارو، اختلاف اصلی در نوع نگاه به نظارت است. او توضیح میدهد: «سازمان غذا و دارو بر نظارت پیشگیرانه و مستمر تاکید دارد. در حالی که پلتفرمها خواهان نظارت پسینی هستند؛ به این معنا که ابتدا فعالیت خود را انجام دهند و تنها در صورت بروز شکایت، سازمان ورود کند.»
مقدم این رویکرد را در حوزه سلامت غیرقابلپذیرش میداند و میگوید نظارت آنلاین و لحظهای ضروری است، زیرا پای جان بیماران در میان است. او تأکید میکند: «ما بههیچوجه دنبال تصدیگری یا دخالت در کسبوکار نیستیم، بلکه نظارت مؤثر هدف اصلی ماست.»
آیا تضاد منافع میان پلتفرمها با داروخانهها وجود دارد؟
مقدم شبهه تضاد منافع را رد میکند و میگوید: «در گذشته شاید چنین برداشتی وجود داشت، اما امروز دیگر اینطور نیست. ما از آن مرحله عبور کردهایم و فناوری امری اجتنابناپذیر شده است.» او تصریح میکند که مساله اصلی، اجرای فعالیتها در چارچوبی مشخص و قابل پیگیری است، مشابه رویکردی که در بسیاری از کشورهای دنیا نیز اتخاذ شده است.
وضعیت فروش مکملها در حال حاضر چگونه است؟
مقدم با اشاره به دستورالعمل ابلاغی سال ۱۳۹۷، میگوید فروش مکملهای سلامتمحور (غیردارویی) بلامانع است، به شرط آنکه از طریق داروخانههای مجاز صورت گیرد. او میافزاید: «پلتفرمهایی که بهصورت مارکتپلیس فعالیت میکنند، میتوانند میزبان داروخانهها باشند. در این صورت، فعالیت آنها از نظر سازمان منع قانونی ندارد.»
ظرفیت پلتفرمها برای مقابله با قاچاق و نظارت بر بازار چقدر مورد توجه سازمان است؟
مقدم تأکید میکند که پلتفرمها بهدلیل ماهیت دادهمحور خود، ظرفیت بالایی برای شناسایی مکملهای تقلبی و قاچاق دارند. او میگوید: «دسترسی به دادهها باید تحت ضوابط مشخصی باشد، چرا که مالک اصلی دادهها مصرفکننده است. ما در حال بازبینی ضوابط هستیم تا چارچوبی قانونی طراحی شود که استفاده از دادهها با رضایت کاربر و در راستای رصد بازار انجام شود.»
دیدگاهتان را بنویسید