گزارش از کوین روس، نیویورک تایمز
سالها پیش، زمانی که نوشتن درباره تلاشهای سیلیکونولی برای جایگزینی کارگران با هوش مصنوعی را آغاز کردم، اکثر مدیران فناوری حداقل این نجابت را داشتند که در مورد آن دروغ بگویند.
آنها به من میگفتند: «ما کارگران را خودکار نمیکنیم، ما آنها را توانمندتر میکنیم. ابزارهای هوش مصنوعی ما مشاغل را از بین نخواهند برد، بلکه دستیاران مفیدی خواهند بود که کارگران را از کارهای طاقتفرسای روزمره رها میکنند.»
البته، جملاتی مانند این – که اغلب برای اطمینان دادن به کارگران نگران و سرپوش گذاشتن بر برنامههای اتوماسیون شرکتها بود – بیش از آنکه انگیزههای مدیران را نشان دهد، از محدودیتهای فناوری آن زمان حکایت داشت. در آن دوران، هوش مصنوعی به سادگی آنقدر خوب نبود که بتواند اکثر مشاغل را خودکار کند و قطعاً قادر به جایگزینی کارگران تحصیلکرده در صنایع یقه سفید مانند فناوری، مشاوره و مالی نبود.
اما این وضعیت در حال تغییر است. برخی از سیستمهای هوش مصنوعی امروزی میتوانند نرمافزار بنویسند، گزارشهای تحقیقاتی دقیق تولید کنند و مسائل پیچیده ریاضی و علمی را حل کنند. «عاملهای» هوش مصنوعی جدیدتر قادر به انجام دنبالهای طولانی از وظایف و بررسی کار خود، درست مانند یک انسان، هستند. و در حالی که این سیستمها هنوز در بسیاری از زمینهها از انسان عقبترند، برخی کارشناسان نگرانند که افزایش اخیر بیکاری در میان فارغالتحصیلان دانشگاهی، نشانهای از این باشد که شرکتها از هماکنون در حال استفاده از هوش مصنوعی به عنوان جایگزینی برای برخی کارگران سطح پایه هستند.
هفته گذشته، من در رویدادی که توسط «مکنایز» در سانفرانسیسکو برگزار شد، نگاهی اجمالی به آینده پسا-کار انداختم؛ استارتاپ جدیدی در حوزه هوش مصنوعی که هدفی جسورانه دارد: اتوماسیون تمام مشاغل – شغل من، شما، پزشکان و وکلایمان، افرادی که نرمافزارهای ما را مینویسند، ساختمانهایمان را طراحی میکنند و از فرزندانمان مراقبت میکنند.
تامای بسیر اوغلو، ۲۹ ساله و یکی از بنیانگذاران مکنایز، میگوید: «هدف ما اتوماسیون کامل کار است. ما میخواهیم به یک اقتصاد کاملاً خودکار برسیم و این اتفاق را در سریعترین زمان ممکن رقم بزنیم.»
رویای اتوماسیون کامل چیز جدیدی نیست. جان مینارد کینز، اقتصاددان مشهور، در دهه ۱۹۳۰ پیشبینی کرده بود که ماشینها تقریباً تمام مشاغل را خودکار کرده، فراوانی مادی ایجاد میکنند و انسانها را برای دنبال کردن علایقشان آزاد میگذارند. البته که این اتفاق هرگز نیفتاد. اما پیشرفتهای اخیر در هوش مصنوعی این باور را دوباره زنده کرده است که فناوری قادر به اتوماسیون گسترده نیروی کار، نزدیک است.
مکنایز یکی از استارتاپهایی است که برای تحقق این امر تلاش میکند. این شرکت امسال توسط بسیر اوغلو، اژه اردیل و متیو بارنت تأسیس شد که پیش از این در یک شرکت تحقیقاتی هوش مصنوعی با هم کار میکردند. این استارتاپ موفق به جذب سرمایه از رهبران شناختهشده فناوری مانند پاتریک کالیسون (بنیانگذار Stripe) و جف دین (دانشمند ارشد هوش مصنوعی گوگل) شده است.
رویکرد مکنایز برای اتوماسیون مشاغل، بر تکنیکی به نام «یادگیری تقویتی» (reinforcement learning) متمرکز است – همان روشی که نزدیک به یک دهه پیش برای آموزش کامپیوتر برای بازی Go در سطحی فراتر از انسان استفاده شد.
برای اتوماسیون مهندسی نرمافزار، مکنایز در حال ساخت یک محیط آموزشی است که شبیه کامپیوتر یک مهندس نرمافزار است – یک ماشین مجازی مجهز به صندوق ورودی ایمیل، حساب اسلک، ابزارهای کدنویسی و مرورگر وب. از یک سیستم هوش مصنوعی خواسته میشود تا با استفاده از این ابزارها، وظیفهای را به انجام رساند. اگر موفق شود، پاداش میگیرد و اگر شکست بخورد، جریمه میشود. با آزمون و خطای کافی، هوش مصنوعی در نهایت یاد میگیرد که کار یک مهندس انسان را انجام دهد.
بسیر اوغلو میگوید: «این عملاً مانند ساختن یک بازی ویدیویی بسیار خستهکننده است.»
مکنایز کار خود را با برنامهنویسی کامپیوتر آغاز کرده، اما امیدوار است که از همین استراتژی بتوان برای اتوماسیون مشاغل در بسیاری از زمینههای دیگر یقه سفید استفاده کرد.
با این حال، من نسبت به موفقیت رویکرد مکنایز، به ویژه برای مشاغل غیرفنی که موفقیت و شکست در آنها به راحتی قابل اندازهگیری نیست، تردیدهایی دارم. بنیانگذاران مکنایز نیز از دشواری اتوماسیون مشاغل به این روش غافل نیستند و تخمین میزنند که اتوماسیون کامل بین ۱۰ تا ۳۰ سال طول بکشد.
صداقت آنها درباره هدفشان قابل تقدیر است، اما در عین حال، رویکردشان به طرز عجیبی عاری از همدلی با افرادی بود که قصد جایگزینی شغلشان را دارند و نگران آمادگی جامعه برای چنین تغییر عمیقی نبودند. بسیر اوغلو معتقد است که هوش مصنوعی در نهایت «فراوانی بنیادی» و ثروتی ایجاد خواهد کرد که میتواند در قالب درآمد پایه همگانی بین کارگران بیکار توزیع شود.
اما مکنایز، مانند بسیاری از شرکتهای هوش مصنوعی که روی فناوری جایگزین نیروی کار فعالیت میکنند، هیچ پیشنهاد سیاسی نوآورانهای برای هموار کردن این گذار، هیچ ایده درخشانی در مورد گسترش شبکه تامین اجتماعی یا بازآموزی کارگران برای مشاغل جدید ندارد – تنها هدفی برای منسوخ کردن مشاغل فعلی در سریعترین زمان ممکن دارد.
در بخشی از جلسه پرسش و پاسخ، پرسیدم: آیا اتوماسیون تمام نیروی کار اخلاقی است؟
متیو بارنت، که خود را یک لیبرترین توصیف میکند، پاسخ داد که بله. او معتقد است که هوش مصنوعی رشد اقتصادی را تسریع میکند و منجر به پیشرفتهای نجاتبخش در پزشکی و علم خواهد شد و یک جامعه مرفه با اتوماسیون کامل، بر اقتصادی با رشد پایین که در آن انسانها هنوز شغل دارند، ارجحیت دارد.
بارنت گفت: «اگر جامعه به عنوان یک کل بسیار ثروتمندتر شود، من فکر میکنم این مزیت بر معایب از دست دادن شغل توسط مردم غلبه میکند.»
خب، حداقل آنها صادق هستند.
دیدگاهتان را بنویسید